Veranderend mensbeeld
In drie online lezingen neemt Barbara Moerman u mee langs de verschillende posities over vrijheid, vanaf de oudheid tot de meest moderne inzichten. Het overkoepelende thema van deze serie lezingen is Veranderd Mensbeeld.
Lezing 1, donderdag 21 november 2024
Wat is de mens?
De vraag “wat is de mens?” is in de geschiedenis van de filosofie op verschillende manieren beantwoordt. Plato was van mening dat de mens een wezen is tussen de geestelijke wereld en de waarneembare lichamelijke wereld. Aristoteles (384 – 322 v. Chr.) vond de mens voornamelijk een animal rationale (een redelijk dier) Of denk aan René Descartes (1596 -1650) die de mens definieert als res cogitans (denkend ding), waar het dier slechts als res extensa (uitgebreid ding) bestaat.
Het humanisme benadert de mens als een redelijk wezen met zelfbewustzijn dat een eigen wil heeft en de vrijheid om zelf keuzes te maken. Een prettige manier om tegen de mens aan te kijken, maar is dit beeld nog houdbaar?
Lezing 2: donderdag 12 december 2024
Hoe veranderen het wezen van de mens door onze omgang met techniek?
Helmut Plessner (1892 – 1985) stelt dat de mens van nature kunstmatig is. We bestaan, maar kunnen ook op ons eigen bestaan reflecteren en veranderen daarom ons bestaan als iets kunstmatigs dat we van nature niet zijn. Het gebruik van technieken en gereedschappen zou dan precies iets zijn wat ons tot mens maakt.
Maar zorgen chatbots, zelfrijdende auto’s, hersenimplantaten en andere technische hulpmiddelen er ook voor dat ons bestaan getransformeerd wordt?
Lezing 3, donderdag 16 januari 2025
Grensvervagingen
De vraag naar de mens blijft open en roep steeds nieuwe vragen op. Een van de redenen daarvoor is dat wat ooit als vaststaande grens tussen mens en niet-mens werd beschouwd, op losse schroeven komt te staan. Deze grensvervagingen stellen de centrale positie van de mens ter discussie. Dit zorgt ook voor verschuivingen op het vlak van ethiek. Als we geen duidelijk onderscheid meer kunnen maken tussen mensen, dieren en zelfs planten, moeten we dan anders omgaan met de niet-menselijke wezens om ons heen?
Barbara Moerman studeerde filosofie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en heeft filosofie gegeven aan de examenklassen van Havo en VWO. Van haar hand verscheen: Van paradijs tot kunstwerk; filosofie van de tuinkunst door de eeuwen heen. Nu geeft zij lezingen en organiseert cursussen filosofie voor volwassenen.
Programma
Data:
Donderdagavond 21 november, 12 december 2024 en 16 januari 2025 steeds 19.30- ca. 21.00 uur
Prijs:
Deze cursus van 3 lezingen kost € 37,50
Informatie:
3 x online lezingen van ongeveer 1,5 uur met beantwoording van vragen die tijdens de lezing zijn gesteld in een daarvoor bestemd chatvenster.
Dit kunt u volgen via uw computer, tablet of smartphone. U hoeft hiervoor geen programma te downloaden. Via de e-mail ontvangt u een persoonlijke link waarmee u de lezing kunt volgen. Elke lezing wordt ook opgenomen en is na afloop terug te kijken. Dus als u een dag niet kunt is het altijd mogelijk de lezing later terug te kijken.
Aanmelden: