Sinds het ontstaan van Historizon staat een reis naar Rome ieder jaar op het programma. De accenten van de reizen verschillen ieder jaar, maar de stad met al die monumenten en lange geschiedenis blijft fascineren. Rome is een waar openluchtmuseum, waar geschiedenis en cultuur samenkomen.
Urbs aeterna, de eeuwige stad is de oude erenaam voor de stad Rome, die reeds in de 4e eeuw wordt aangetroffen. Volgens de overlevering is Rome gesticht door Romulus op 21 april in het jaar 753 v.C. Nu kunnen er bij die exacte datum en misschien ook wel bij de naam van de stichter en eerste koning enige historische vraagtekens worden gezet, maar feit is wel dat zo rond het midden van de achtste eeuw voor Christus de dorpjes op de heuvels Palatijn, Capitool en Esquilijn voor het eerst één geheel gingen vormen. Ziedaar het eerste Rome: een aantal dorpjes van herders in hutten op een tufstenen plateau, doorsneden door wat moerassige riviertjes die uitkwamen in de Tiber.
De stad heeft veel te bieden voor toeristen, van monumenten en parken tot musea en theaters. Hieronder vindt u een overzicht van de zeven belangrijkste toeristische historische bezienswaardigheden van Rome.
Forum Romanum
Het Forum Romanum is te vinden in Rome, naast het bekende Colosseum. Tegenwoordig zie je hier alleen maar ruïnes maar heel lang geleden, in de tijd van de Romeinen, was dit een levendige plek. Het Forum Romanum was namelijk het centrum van de Romeinse politieke en commerciële activiteiten en bevat nu enkele van de meest indrukwekkende overblijfselen van de oude Romeinse samenleving. Het is een fascinerende plaats om te bezoeken voor mensen die geïnteresseerd zijn in de Romeinse geschiedenis en cultuur.
Voordat het Forum Romanum werd gebouwd, lag er een drassig moeras. Maar doordat deze plaats een handige ligging had, werd dit het middelpunt van de stad. Er werden openbare gebouwen, zoals tempels en een marktplaats, bogen en gebouwen voor de regering op het Forum gebouwd. De keizers van het Romeinse rijk gebruikten het Forum Romanum vooral als pronkstuk.
Via Appia
Alle wegen leiden naar Rome! De Via Appia behoort, samen met de Via Latina, de Via Flaminia en de Via Salaria, tot de belangrijkste historische Romeinse wegen. De weg liep van de hoofdstad Roma tot aan Brundisium (het huidige Brindisi) aan de zuidoostkust van het Italiaanse schiereiland. Het oorspronkelijke traject is weliswaar op een goede Italiaanse wegenkaart nog enigszins te volgen, maar op slechts enkele plekken is de originele weg bewaard gebleven.
Aan de bouw van de Via Appia werd in 312 v.Chr. begonnen. De weg kreeg een enorm economisch belang in het vervoer van goederen en personen tussen Rome en Campanië en verder. Liep de weg aanvankelijk tot aan Capua, later is hij doorgetrokken via Malventum en Tarentum naar Brundisium.
Vanwege het belang van de weg kreeg hij de bijnaam regina viarum (koningin der wegen). De landschappelijke schoonheid van het traject kan hierbij echter eveneens een rol hebben gespeeld. Zeker is dat de weg zeer druk begaan werd door zwaar beladen karren, want deze sporen kan men in het wegdek terugvinden.
De huidige Strada Statale 7, aangelegd vanaf de jaren ’20, volgt in grote lijnen dezelfde route als de Via Appia. Deze weg wordt daarom ook wel de Via Appia Nuova genoemd. De oude weg is slechts op enkele plekken bewaard gebleven: in de buurt van Rome in het archeologisch park Via Appia Antica, tussen Fondi en Itri, nabij Minturno en nabij Egnazia.
Mijl vijf en zes vanaf Rome zijn sinds de 17e eeuw veelvuldig in beeld gebracht door diverse beeldmakers, met foto’s, gravures en tekeningen. Ook zijn er al jarenlang archeologische onderzoeken gaande die veel inzicht geven in de diverse grafmonumenten. Door data uit allerlei bronnen te combineren met beelden uit het verleden kan de rijke geschiedenis van de weg zichtbaar worden gemaakt.
In de bijgaande animatie van Isaac Moreno Gallo (en anderen) is te zien hoe Romeinse wegen werden aangelegd. Zo is de Via Appia ook geconstrueerd.
(Bron: YouTube-kanaal Isaac Moreno Gallo)
Vaticaanstad
Vaticaanstad, officieel de Staat Vaticaanstad (Italiaans: Stato della Città del Vaticano), is de kleinste onafhankelijke staat ter wereld. Het grondgebied van dit land wordt geheel omsloten door de stad Rome, waardoor het een enclave binnen Italië is.
Vaticaanstad wordt volkenrechtelijk vertegenwoordigd door de Heilige Stoel en huisvest de hoofdzetel van de Rooms-Katholieke Kerk. Staatshoofd van Vaticaanstad is de paus, die zijn officiële residentie heeft in het Apostolisch Paleis. Ten tijde van de sede vacante, de pausloze periode na het overlijden (of aftreden) van de regerende paus, worden de lopende zaken behartigd door de Camerlengo.
Het dwergstaatje is in 1929 ontstaan als gevolg van het Verdrag van Lateranen, dat door paus Pius XI en Benito Mussolini werd ondertekend. Daarin werd nadrukkelijk opgenomen dat het een nieuw gecreëerde staat is. Formeel kan het dus niet als voortzetting of herleving van de Kerkelijke Staat beschouwd worden.
Vaticaanstad is geen lid van de Europese Unie en ook niet van de Raad van Europa. De staat neemt wel deel aan diverse internationale organisaties. Het staat sinds 1984 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Belangrijke bezienswaardigheden in Vaticaanstad zijn de Sint-Pietersbasiliek aan het Sint-Pietersplein en de Sixtijnse kapel met de plafondschildering van Michelangelo.
Pompeï
Pompeï (ook wel: Pompeii of Pompeji) was een Antiek-Romeinse provinciestad met ongeveer 20.000 inwoners die bestond van de 7e eeuw voor Christus tot in de eerste eeuw na Christus. Osken, Samnieten, Grieken, Etrusken en Romeinen lieten er allemaal hun sporen achter. Pompeï, dat in 62 n.Chr. al door een aardbeving was getroffen, werd in 79 bedekt door as als gevolg van de uitbarsting van de Vesuvius. Het is daardoor een van de best bewaarde Romeinse steden geworden, hoewel de opgravingen gepaard gaan met erosie en vervuiling.
Nadat de eerste overblijfselen al aan het eind van de zestiende eeuw werden ontdekt, worden sinds de 18e eeuw archeologische opgravingen verricht. Sindsdien zijn grote delen van de stad blootgelegd en geeft de plaats een goed geconserveerd beeld van het Romeinse dagelijks leven. Pompeï staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO[1] en is een belangrijke toeristische attractie die jaarlijks zo’n 2,5 miljoen bezoekers trekt.
Animatie
Deze animatie van Zero One Studio geeft een goed beeld van het verloop van de uitbarsting van de Vesuvius en de vernietiging van Pompeï.
(bron: YouTube)
Impressie reizen naar Rome in 2022 en 2023
Ook in 2022 en 2023 maakte Historizon mooie reizen naar Rome en Pompeï. Hieronder een kleine foto-impressie van die reizen door reisbegeleidster Bea van der Ende.
Historizon-reis naar Rome en Pompeï 2024
18 t/m 23 maart 2024
Met gids Hadelinde Brugge de stad verkennen is een feest. Ook dit jaar bezoeken we weer culturele hoogtepunten als het Vaticaan en het Forum Romanum met onder andere het Colosseum. Doordat we van te voren voor een groep reserveringen maken omzeilen we lange wachtrijen en kunnen meestal zo doorlopen.
Literatuur
Er is ontzettend veel geschreven over de geschiedenis van Rome en Pompeï. Hieronder enkele suggesties van interessante boeken die u zou kunnen lezen als voorbereiding op de reis
- Rome: Eeuwige Stad, Ferdinand Addis (2019)
- Via Roma – de geschiedenis van Rome in 50 straten, Willemijn van Dijk (2017)
- SPQR: Anekdotische reisgids voor Rome, Luc Verhuyck (2009)
- SPQR: Een geschiedenis van het Romeinse rijk, Mary Beard (2016)
- 24 uur in het oude Rome, Philip Matyszak (2019)
- Pompeii: The life of a Roman town, Mary Beard (2009)
- Sterven in schoonheid: de wereld van Pompeï en Herculaneum, Bastiaan Steffens (red.), (2023)
